มรดกโลกในอินโดนีเซีย 5 : อุทยานแห่งชาติโคโมโด

ประเภท : มรดกโลกทางธรรมชาติ

ปีที่ขึ้นทะเบียน : พ.ศ.2534

ชื่อเป็นทางการ : อุทยานแห่งชาติโคโมโด (Komodo National Park) 

ที่ตั้ง : จังหวัดนูซาเติงการาตะวันออก หมู่เกาะซุนดาน้อย ประเทศอินโดนีเซีย

เรียบเรียง : นัชรึ อุ่มบางตลาด

อุทยานแห่งชาติโคโมโด (Komodo National Park) 

ความเป็นมา

อุทยานแห่งชาติโคโมโด (Komodo National Park) เป็นอุทยานแห่งชาติในประเทศอินโดนีเซีย โดยรับการตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. 2523 เพื่อการอนุรักษ์มังกรโคโมโด ภายหลังได้จัดเป็นพื้นที่สำหรับอนุรักษ์สัตว์ป่าและสัตว์ทะเลชนิดอื่น ๆ อีกด้วย และในปี พ.ศ. 2534 อุทยานแห่งชาติโคโมโด ได้รับการขึ้นทะเบียนจากองค์การยูเนสโกให้เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ ในฐานะที่เป็นตัวอย่างที่เด่นชัดของการเป็นตัวแทนในวิวัฒนาการสำคัญต่างๆ ในอดีตของโลก ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงพัฒนาการความหลากหลายทางธรรมชาติบนพื้นโลก และเป็นแหล่งที่เกิดจากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ที่มีเอกลักษณ์หายากหรือสวยงามเป็นพิเศษ

ภาพจาก: http://www.damaicruises.com/gallery/nature-and-wild-life

ภาพจาก: http://www.simplythemost.com/10-popular-tourist-attractions-in-indonesia

ที่ตั้ง

อุทยานแห่งชาติโคโมโด ตั้งอยู่ในใจกลางของหมู่เกาะอินโดนีเซีย ระหว่างเกาะซัมบาวา (Sumbawa) และเกาะฟลอเรส (Flores) ใกล้หมู่เกาะซุนดาน้อย ระหว่างจังหวัด East Nusa Tenggara และ West Nusa Tenggara 

ความสำคัญ

อุทยานแห่งชาติโคโมโด ประกอบด้วยสามเกาะหลัก คือ เกาะโคโมโด เกาะริงกา เกาะปาดาร์ รวมทั้งเกาะเล็ก ๆ อีกมากมายที่รายรอบอยู่ มีพื้นที่โดยรวมประมาณ 1,817 ตารางกิโลเมตร (เป็นแผ่นดิน 603 ตารางกิโลเมตร) มีประชากรอาศัยอยู่ราว 4,000 คน เกาะเหล่านี้กำเนิดขึ้นจากการระเบิดของภูเขาไฟ  เป็นสถานที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพทางทะเลสูง มีสัตว์ทะเลอาศัยอยู่หลายชนิด จัดเป็นพื้นที่ที่มีความสำคัญในการอนุรักษ์ของโลก 

บริเวณเกาะโคโมโด และเกาะที่รายรอบอุทยานแห่งชาติโคโมโด เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่ เป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์มีบรรพบุรุษใกล้ชิดกับไดโนเสาร์เมื่อ 300 ล้านปีมาแล้ว และมีอยู่เพียงแห่งเดียวในโลกคือที่อุทยานแห่งชาติโคโมโด ประเทศอินโดนีเซียนี้เท่านั้น ด้วยลักษณะและนิสัยใจคอที่ก้าวร้าว ทำให้พวกมันถูกเรียกว่า “มังกรโคโมโด” 

มังกรโคโมโดเป็นตะกวดพันธ์ใหญ่ที่สุดของโลก มีความยาวกว่าสามเมตร และหนักกว่า 70 กิโลกรัมเมื่อโตเต็มที่ จัดเป็นสัตว์อันตรายเนื่องจากเป็นนักล่าที่น่าหวาดกลัว มันล่าสัตว์ตั้งแต่ ลิง นก หมูป่า กวาง จนถึงควาย และม้า มันจะจู่โจมด้วยฟันที่คมกริบและเล็บโค้งที่แข็งแกร่ง แต่อาวุธที่น่ากลัวที่สุดคือน้ำลายในปาก ในน้ำลายของโคโมโดมีแบคทีเรียมากกว่าห้าสิบชนิด เหยื่อที่ถูกกัดจะเกิดอาการเลือดเป็นพิษ และตายในเวลาไม่เกินสามวัน 

ภาพจาก http://www.listofwonders.com/new-seven-wonders-of-nature

ปัจจุบันมีมังกรโคโมโดเหลืออยู่บนโลกราว 4,000 ตัว กระจายอยู่บนสี่เกาะ คือ เกาะโคโมโด เกาะริงกา เกาะฟลอเรส และเกาะซุมบาวา โดยบนเกาะโคโมโดมีอยู่มากที่สุด คือกว่า 1,500 ตัว พวกมันกำลังถูกคุกคามให้ใกล้สูญพันธุ์ เนื่องจากประชากรบนเกาะที่พวกมันอยู่เพิ่มจำนวนมากขึ้น เหยื่อของมันถูกล่าจนลดน้อยลง และการขยายตัวของการเกษตรและกสิกรรมทำลายพื้นที่หากินของมันไปมาก ปัจจุบันมังกรโคโมโดจึงจัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองของประเทศอินโดนีเซีย

การขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก

อุทยานแห่งชาติโคโมโดได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 15 เมื่อปี พ.ศ. 2534 ที่เมืองคาร์เทจ ประเทศตูนิเซีย ภายใต้ชื่อ อุทยานแห่งชาติโคโมโด (Komodo National Park)   โดยมีคุณสมบัติตรงตามข้อกำหนดและหลักเกณฑ์ในการพิจารณามรดกโลกด้านธรรมชาติ จำนวน 2 ข้อ ดังนี้
(vii) เป็นตัวอย่างที่เด่นชัดของการเป็นตัวแทนในวิวัฒนาการสำคัญต่างๆในอดีตของโลก เช่น ยุคสัตว์เลื้อยคลาน ยุคน้ำแข็ง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการพัฒนาความหลากหลายทางธรรมชาติบนพื้นโลก
(x) เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของชนิดสัตว์และพันธุ์พืชที่หายากหรือที่ตกอยู่ในสภาวะอันตราย แต่ยังคงสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ ซึ่งรวมถึงระบบนิเวศอันเป็นแหล่งรวมความอุดมสมบูรณ์ของพืชและสัตว์ที่ทั่วโลกให้ความสนใจด้วย

---

อ้างอิง :

-. “มังกรโคโมโด ตำนานที่มีชีวิต (KOMODO THE LIVING LEGEND)” [ระบบออนไลน์].
แหล่งที่มา http://www.komkid.com/มังกรโคโมโด-komodo  (22 เมษายน 2557).

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. มูลนิธิวิกิมีเดีย. “อุทยานแห่งชาติโคโมโด” [ระบบออนไลน์].
แหล่งที่มา http://th.wikipedia.org/wiki/อุทยานแห่งชาติโคโมโด  (22 เมษายน 2557).

UNESCO World Heritage Centre. “Komodo National Park” [online].
Available http://whc.unesco.org/en/list/609  (22 April 2014).